نقش آفرینی و نفع رسانی امام غایب در عالم چگونه است ؟

نکتة دوم(دربارة امام زمان(عج) و غیبت آنحضرت)

س : امام غایبی که ظاهرا کسی به او دسترسی ندارد چه فایده و اثر دارد ؟ آیا دلیل قرآنی و روایی وجود دارد که شخص غایب از انظار مردم بتواند مفید فایده و منشأاثرباشد؟

ج : امام زمان(عج) درعین حال که غایب است اثرات فواید وجودی آن حضرت درعالم بسیار فراوان است ودلایل زیادی براین مطلب دلالت می کند از جمله  اینکه : قرآن كريم به صراحت از وليّ غايبي خبرمي دهد[1]( درآيات 65 تا 82 سورة كهف)  كه منشأ آثار و مصدركارهاي فوق العاده و حكيمانه بوده است به گونة كه مردم متوجه آن كارها نمي شدند ، بلكه تنها آثار آن را مشاهده مي كردند. آن وليّ غايب كسي بود كه حضرت موسي با او ملاقات نمود ، قرآن كريم اورا بندة از بندگان خدا معرفي مي كند كه مشمول رحمت خدا وبرخوردار از علم لدنّي بوده است:« فَوَجَدا عَبْداً مِنْ عِبادِناآتَيْناهُ رَحْمَةً مِنْ عِنْدِنا وَ عَلَّمْناهُ مِنْ لَدُنَّا عِلْماً [2]». در روايات اين شخص به نام خضر معروف است[3]. حضرت موسي از او درخواست كرد(« قالَ لَهُ مُوسى‏ هَلْ أَتَّبِعُكَ عَلى‏ أَنْ تُعَلِّمَنِ مِمَّا عُلِّمْتَ رُشْداً [4]») كه اجازه بدهد از او پيروي نموده و از علم او بياموزد.

حضرت خضر، با درخواست حضرت موسي موافقت كرد ،‌ در زماني كوتاهي كه حضرت موسي با او مصاحبت داشت ، اين وليّ غايب كارهاي فوق العاده وحكيمانة چندي انجام داد مانند: سوراخ كردن كشتي ، كشتن طفلي كه ظاهرا تقصيري نداشت و ساختن ديواري در كنار دهى كه اهل آن حاضر نشدند مقدارى غذا به آنها بدهند[5] ، به گونة اين كار ها فوق العاده بود كه پيامبر اولو العزمي مانندحضرت موسي(ع) كه حكمت آنهارا نمي دانست، به آن وليّ غايب اعتراض كرد.

انجام آن كارهاي مفيد و حكيمانه توسط آن وليّ غايب ، بيانگر اين حقيقت است كه مردم از آثار و بركات وجود او بهره مند مي شدند ، با اينكه كاملا از انظار مستور وغايب بوده است، تا جايي كه حضرت موسي هم او را نمي شناخته واز جايگاه او مطلع نبوده است. 

منشأ آثار بودن امام زمان(عج) درزمان غيبت

نكاتي كه از كارهاي آن وليّ غايب به دست مي آيد ، منشأ آثار بودن امام عصر(عج) در زمان غيبت را به روشني بيان مي كند. برخي ازآن نكات قرار ذيل است :

1 )  آن ولىّ خدا ، پنهان از ديدگان مردم بود و كسى او را نمى‏شناخت به گونة كه اگر خدا او را معرفى نمى‏كرد ، كسى با او آشنا نمى‏شد. بنابر اين ، شرط ولىّ خدا بودن و نفع رساندن ، اين نيست كه حتماً مردم او را بشناسند. همين طور است امام عصر(عج) كه غايب از نظراست و كسي او را نمي شناسد ، اما اين غيبت مانع از نفع رساني و نقش آفريني آن حضرت در عالم نمي شود ؛

2 ) اين ولىّ خدا با اينكه از ديدگان غايب و پنهان بود ، ولي هرگز از حوادث و اوضاع جهان غفلت نداشت ، و ازكنار قضايا بي تفاوت نمي گذشت ، بلكه بر اساس ولايتى كه از جانب خداوند به او داده شده بود ، در اموال و نفوس مردم تصرّف مى‏كرد و در خير و صلاح آنها ايفاي نقش مي نمود. امام عصر(عج) نيز ، با آنكه از ديدگان پنهان است ولي هيچگاه نسبت به اوضاع جهان و محبان خود بي تفاوت نيست ، چنانكه براساس توقيع شريفي كه از آن حضرت رسيده است فرمود:« ما در رسيدگي به شما كوتاهي نمي كنيم و شمارا از ياد نمي بريم[6]».

3 )  اين وليّ كه قرآن از آن سخن مي گويد ، نه تنها خود او غايب بود ، بلكه تصرّفات او نيز، از ديدگان عادى پنهان بود ، مثلا اگر مردم و سرنشينان كشتى از تصرف او و معيوب ساختن كشتى آگاه مى‏شدند ، هرگز به او اجازه نمى‏دادند كه دست به چنين كارى بزند و نيز، اگر مردم شاهد قتل نفس او بودند ، هرگز رهايش نمى‏كردند و... از اينكه او همه اين كارهاى شگفت آور را در دل اجتماع انجام داد و احدى متوجه كار او نشد ، مى‏توان فهميد كه نه تنها خود او پنهان بود ، بلكه تصرّف او در اوضاع و حوادث نيز، بر مردم پنهان بود، آنها تنها اثر فعل او را مى‏ديدند نه كار او را. همين طور امام عصر(عج) با ولايت كليّه والهيّة كه دارد ، درعين حال كه خود آن حضرت غايب است ، كارهاي كه انجام مي دهد نيز ، از ديدگان پنهان خواهد بود .